Clowesia rosea

 Lindley 1843
Podrodzina: Epidendroideae
Plemię: Gongoreae
Podplemię: Catasetinae

 

Foto: © Orchids & More. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Clowesia rosea

Synonim: Catasetum roseum (Lindley) Rchb. f. 1863

Występowanie:

Wiadomo, że gatunek ten występuje w południowo-zachodnim Meksyku, ale podawano także lokalizacje w Ameryce Środkowej i Południowej i dalej na południe aż do Brazylii. Współcześni autorzy kwestionują jednak występowanie poza Meksykiem, gdzie te rośliny spotykano na zboczach gór skierowanych w stronę Pacyfiku w stanach Michoacan i Oaxaca. Rosną na drzewach w sezonowo suchych lasach dębowych lub lasach tropikalnych z drzewami zrzucającymi liście, na wysokościach 500-1300 m.   

Klimat:

Zarejestrowane skrajne temperatury to 41°C i 5°C.
Średnia wilgotność waha się od 55% zimą do ponad 70% latem i jesienią.
Opady od 3 mm w okresie od grudnia do lutego do 170 mm w czerwcu.
Średnie temperatury (dzień/noc) od 28,9/12,2°C w styczniu do 35,0/19,2°C w maju.
Okres kwitnienia: Od grudnia do kwietnia.

Uwagi różne:

Okres kwitnienia podawany w danych klimatycznych pochodzi z doniesień hodowców. W naturze rośliny te kwitną zwykle jesienią. Ze względu na zwisający pęd kwiatowy, łatwiej operować roślinami jeżeli rosną w wiszących doniczkach lub koszyczkach, albo należy postawić doniczkę na podwyższeniu, np. na innej doniczce odwróconej do góry dnem.  

Uwagi dotyczące hybryd:

Według Aleca Pridgeona, "Przez skrzyżowanie tego gatunku z catasetami o dużych, płaskich kwiatach otrzymano kilka wspaniałych hybryd".

 

Informacje o roślinie i kwiatach:

Wielkość i typ rośliny:

Jest to epifit o wzroście sympodialnym, o wysokości 18-46 cm. Te rośliny, choć są wegetatywnie bardzo podobne do Catasetum, mają kwiaty dwupłciowe, a nie męskie lub żeńskie jak to jest normalnie u gatunków Catasetum.  

Pseudobulwy/łodyga:

Pseudobulwy mają 4-6 cm długości, a czasem nawet 10 cm. Mają 1,5-2,5 cm grubości przy podstawie, ale zwężają się, tworząc dość ostry wierzchołek. Stożkowe pseudobulwy mają kilka węzłów okrytych szarawymi, obejmującymi je osłonkami. Na wierzchołku tych osłonek po opadnięciu liści pozostają płaskie trójkątne kolce o długości 0,2-0,7 cm.  

Liście:

Liście mają 15-40 cm długości. W górnej części każdej pseudobulwy wyrasta 4-5, czasem nawet więcej, cienkich, mocno żyłkowanych liści opadających jesienią. Blaszki liściowe mają 3-6 cm szerokości i zwężają się, tworząc ostry wierzchołek. Zwężają się stopniowo w kierunku podstawy i w miejscu połączenia z pseudobulwą mają tylko 0,3-0,8 cm szerokości. 

Kwiatostan:

Kwiatostan ma 9-12 cm długości. Zwisający kwiatostan wyrasta z dolnego węzła najmłodszej dojrzałej pseudobulwy, która zwykle traci liście przed pojawieniem się kwiatów. Rośliny te czasem jednak zakwitają przed opadnięciem liści. Zadbane, zdrowe rośliny mogą wydać z każdej pseudobulwy więcej niż jeden kwiatostan.  

Kwiaty:


Foto: © Marcin Wielicki. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Na każdym pędzie kwiatowym wyrasta 6-7 przyjemnie pachnących kwiatów, ale znane są przypadki pojawienia się nawet 15. Dzwonkowate w kształcie kwiaty mają kolor od ciemnoróżowego do jasnoróżowego. Części kwiatu są zwykle lekko zabarwione przy podstawie, a przy wierzchołkach te kolory są ciemniejsze. Płatki obu okółków rozkładają się dość szeroko przy podstawie, ale następnie zakrzywiają się do przodu ostro zakończonymi wierzchołkami, tworząc miseczkowate kwiaty. Eliptyczny, łódeczkowaty płatek grzbietowy ma ok. 1,7 cm długości i szerokość 0,8 cm. Boczne płatki zewnętrzne mają ok. 2 cm długości i także 0,8 cm szerokości. Na krótkim odcinku przy podstawie są ze sobą połączone, tworząc lejek o szerokości 0,2 cm. Eliptyczne do jajowatych płatki okółka wewnętrznego mają również ok. 1,8 cm długości, ale 1,2 cm szerokości, czyli są szersze niż płatki okółka zewnętrznego. Przezroczyste lub półprzezroczyste brzegi są nieregularnie postrzępione i wydają się wąsko ponacinane lub pocięte na krótkim odcinku od krawędzi. Warżka ma 1,7-2,0 cm długości, jest niewyraźnie 3-klapowa i po rozprostowaniu ma jajowaty zarys. Ma prawie 2 cm szerokości wliczając w to wierzchołki długich brzegowych rzęsek (lub podobnych do włosków wyrostków), które licznie występują na małych bocznych działkach, a zwłaszcza na działce końcowej oraz na zgrubieniu w części wierzchołkowej. Zielony prętosłup ma żółtą plamkę przy podstawie. Ma on 0,8-0,9 cm długości i parę skrzydełkowatych wyrostków na wierzchołku. Jasny, nieregularnie ponacinany wierzchołkowy przydatek ma około 0,3 cm długości.  

Tłumaczenie: Grażyna Siemińska


-----------------  U P R A W A  ----------------

Temperatura:

Roślina ciepłolubna.

W lecie średnia temperatura dnia wynosi 31-32°C, nocy 19°C, co daje różnicę dobową 12-13°C.  

Światło:

25000-40000 luksów. Wymaga stosunkowo jasnego stanowiska. Światło powinno jednak być nieco przefiltrowane lub rozproszone. Rośliny te nie są zwykle wystawione na bezpośrednie działanie słońca, choć są doniesienia, że mogą się adaptować do pełnego tropikalnego słońca. Hodowcy przypominają, że jeżeli rośliny były uprawiane przy niezbyt jasnym świetle, to zmiana powinna następować stopniowo, aby mogły zaadaptować się do jaśniejszych warunków. Cały czas należy zapewniać silny ruch powietrza, aby zredukować ryzyko poparzenia liści i pseudobulw. Większość hodowców zaleca powieszenie roślin wysoko w szklarniach, aby w ten sposób zapewnić im możliwie maksymalną ilość światła.  

Podlewanie:

Od końca wiosny do początku jesieni opady są umiarkowane, a nawet obfite, ale zmniejszają się gwałtownie jesienią, dając 4-6 miesięcy zimowej suszy. W okresie silnego wzrostu rośliny powinny być często podlewane, a podłoże uprawianych roślin powinno być stale wilgotne. Gdy na jesieni nowe przyrosty osiągną dojrzałość, ilość wody należy stopniowo zmniejszyć.  

Nawożenie:

Rośliny te wymagają silnego nawożenia, więc w okresie aktywnego wzrostu należy je co tydzień nawozić 1/2 dawki zrównoważonego nawozu. Hodowcy stosujący jako podłoże wełnę mineralną zalecają codzienne podlewanie i nawożenie w okresie aktywnego wzrostu w okresie lata. Podają oni także, że bardzo korzystne jest dodanie do podłoża niewielkiej ilości dolomitu. Prawdopodobnie dodatek dolomitu w wypadku tych roślin jest korzystny bez względu na stosowane podłoże.  Wielu hodowców preferuje na początku roku, gdy trwa okres intensywnego wzrostu, nawóz wzbogacony w azot. Natomiast późnym latem i jesienią stosują nawozy o wysokiej zawartości fosforu ("bloom booster"), aby polepszyć kwitnienie w następnym sezonie. Niektórzy oprócz normalnego nawożenia zalecają także dodanie do każdej doniczki pałeczek nawozowych lub innego wolno uwalniającego się nawozu. Należy jednak pamiętać o tym, że takie nawozy są przeznaczone do stosowania tylko wtedy, gdy podłoże nie wysycha zupełnie. Jeżeli nastąpi zupełne wysuszenie podłoża, to kolejne podlanie może uwolnić dużą dawkę nawozu, zamiast przewidywanego powolnego jego uwalniania w dłuższym czasie. 

Podłoże:

Rośliny dobrze rosną zamocowane na kawałkach paproci drzewiastej, jeśli tylko zapewni się wysoką wilgotność, a w okresie lata będą nawadniane co najmniej raz dziennie. W wypadku tak zawieszonych roślin, podczas suchych i gorących okresów niezbędne może być kilkakrotne podlewanie w ciągu dnia. Ponieważ jednak dla większości hodowców utrzymanie rośliny wystarczająco wilgotnej przy takim sposobie uprawy jest zbyt trudne, zazwyczaj uprawiają oni te rośliny w doniczkach lub koszyczkach, przy użyciu podłoża luźnego, szybko odprowadzającego nadmiar wody, które zawiera substancje zatrzymujące pewną jej ilość, takie jak pocięty mech torfowiec i perlit. Często dodawany jest także węgiel drzewny w celu zapewnienia przewiewności podłoża i zabezpieczenia przed kwaśnieniem. Oprócz standardowego podłoża z kory jodłowej, hodowcy stosują z powodzeniem czysty mech torfowiec, pumeks, kawałki korka, a nawet mieszaninę równych części przefermentowanego i świeżego nawozu końskiego i węgla drzewnego. Jak z tego widać, można stosować prawie każde podłoże, pod warunkiem dobrania odpowiedniego schematu podlewania. Łatwiej jednak radzić sobie z roślinami, jeśli cały zbiór uprawia się w tym samym podłożu. Jeżeli jako podłoże zastosuje się wyłącznie mech torfowiec, to konieczne będzie coroczne przesadzanie, ponieważ takie podłoże rozkłada się dość szybko. Wielu hodowców zaleca przesadzanie co roku bez względu na rodzaj użytego podłoża, ale nie jest to absolutnie konieczne dopóki nie zaczyna się ono rozkładać. Przesadzanie wykonuje się wtedy, gdy przy podstawie pseudobulwy pojawia się nowy przyrost. Wszystkie pseudobulwy powinny być rozdzielone, zostawia się tylko 1-2 pseudobulwy w doniczce. Niektórzy z hodowców podają, że rozdzielają rośliny na pojedyncze pseudobulwy. Ponieważ stare korzenie obumierają, większość z nich można obciąć. Kilka można zostawić, aby ułatwić roślinie umocowanie się w nowym podłożu dopóki nie rozwiną się nowe korzenie. Po przesadzeniu w ogóle nie podlewa się roślin aż do momentu, gdy nowy przyrost wypuści korzenie w nowe podłoże, a jego wysokość osiągnie 10-12 cm. Dopiero wtedy można podjąć normalne podlewanie, zwracając uwagę na to, aby woda nie dostała się do lejkowatego rozchylenia w nowym przyroście, bo może to zniszczyć przyrost z powodu zgnilizny. Dla uniknięcia tego niebezpieczeństwa niektórzy polecają umieszczenie w tym lejku niewielkiej ilości mieszanki Banrot.  Po przesadzeniu przednich 1-2 pseudobulw pozostałe można użyć jako zaczątki nowych roślin. Należy usunąć stare korzenie, a pseudobulwy położyć pionowo lub płasko, aż do chwili, gdy od spodu lub na bokach pseudobulwy zaczną pojawiać się nowe przyrosty. Niektórzy zalecają, aby w tym okresie oczekiwania starsze bulwy umieszczać w pozycji pionowej w pustych doniczkach. Należy uzbroić się w cierpliwość, bo na pojawienie się nowych przyrostów przyjdzie czekać nawet kilka miesięcy. Gdy pojawi się nowy przyrost, należy pseudobulwę tak umieścić w doniczce z podłożem, aby nowy przyrost był na powierzchni podłoża lub nieco poniżej. Jeżeli wzdłuż boków pseudobulwy pojawia się kilka przyrostów, należy ją po prostu położyć na powierzchni podłoża.  

Wilgotność powietrza:

70-75% latem i wczesną jesienią, obniżając się w zimie i wiosną do 55-60%.  

Okres spoczynku:

Zimą średnia temperatura dnia wynosi 29-31°C, nocą 12-14°C, z amplitudą dobową 16-17°C. W zimie opady deszczu są bardzo niskie, ale pewnej ilości wilgoci dostarcza obfita poranna rosa. Jesienią, po opadnięciu liści, uprawiane rośliny powinny pozostać suche. Ilość dostarczanej wody powinna być tylko taka, aby nie dopuścić do marszczenia się pseudobulw. Więcej tych roślin ginie z nadmiaru wody w zimie, niż z jakiegokolwiek innego powodu. W okresie spoczynku należy wyeliminować nawożenie. Hodowcy podają, że normalne podlewanie i nawożenie należy wznowić wtedy, gdy zaczynają pojawiać się nowe przyrosty, a nowe korzenie mają długość 2-4 cm.